Χαμηλά ο πήχης για το επίδομα θέρμανσης, όχι στο Fuel Pass, δημοσιονομικά ουδέτερο το νέο πλαίσιο για τα τιμολόγια των ευάλωτων

Το βλέμμα της κυβέρνησης και του ίδιου του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι στραμμένο στα επόμενα ραντεβού του Σεπτεμβρίου με τους οίκους αξιολόγησης.

Κάθε κίνηση του οικονομικού επιτελείου γίνεται με γνώμονα να μην χαθεί ο στόχος ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας. Και με βάση αυτή την προτεραιότητα αντιμετωπίζεται και κάθε εισήγηση για μέτρα ενόψει των εξαγγελιών της ΔΕΘ και του φθινοπώρου.

Τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη; Ότι όσο και να ανέβουν οι τιμές της αμόλυβδης, fuel pass δεν πρόκειται να ανακοινωθεί. «Εξαντλήσαμε τα όριά μας, περιμένουμε την επενδυτική βαθμίδα», το είπε χθες όσο πιο ξεκάθαρα μπορούσε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας Νίκος Παπαθανάσης. Τα οριζόντια μέτρα ανήκουν στο παρελθόν.

Τι άλλο ανήκει στο παρελθόν εκτός από το fuel pass; Τα ποσά που δίνονταν σε πολλούς καταναλωτές τα προηγούμενα χρόνια για επίδομα θέρμανσης, ακόμη και σε περιοχές με όχι τόσο δύσκολες καιρικές συνθήκες. Τη χειμερινή σεζόν 2022-2023 το επίδομα χορηγήθηκε σε 1,3 εκατομμύριο νοικοκυριά με το συνολικό του ύψος να φτάνει τα 300 εκατ. ευρώ. Τώρα το οικονομικό επιτελείο εξετάζει ακόμη πιο σχολαστικά τα εισοδηματικά κριτήρια, το εύρος των δικαιούχων και το ύψος του θα αποφασιστεί ανάλογα με τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο το φθινόπωρο.

Το τρίτο ενεργειακό κεφάλαιο αφορά το νέο πλαίσιο ενισχύσεων για τους λογαριασμούς ρεύματος των ευάλωτων νοικοκυριών. Τα υπουργεία Οικονομικών και Ενέργειας βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή και ανταλλάσσουν στοιχεία για αυτό το νέο πακέτο μέτρων στήριξης που θα ανακοινωθεί μέχρι το φθινόπωρο, όπως έχει πει ο κ. Σκυλακάκης, με ειδική μέριμνα για τους πολύτεκνους για τους οποίους θα διαμορφωθεί ειδικό τιμολόγιο.

Το νέο σύστημα στήριξης που θα ισχύσει από την αρχή του νέου έτους θα σχετίζεται όχι μόνο με τα εισοδήματα των ευάλωτων, αλλά και με τον τόπο διαμονής και τις αυξημένες ανάγκες θέρμανσης που έχουν, λόγω του ψύχους ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα.

Εκτός μάλιστα από τις βελτιώσεις στο Κοινωνικό Τιμολόγιο, ο υπουργός, κατά τις προγραμματικές του δηλώσεις στην Βουλή, είχε βάλει άλλη μια παράμετρο στο κεφάλαιο «τιμολόγια ρεύματος», κάνοντας ειδική αναφορά στους συνεπείς καταναλωτές. «Οι πόροι από την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση όσων υιοθετούν την ασυνέπεια σε σχέση με το νόμο ή τις πληρωμές ως στρατηγική πλουτισμού, θα φροντίσουμε να φτάνουν, επιτέλους, στους συνεπείς πολίτες και καταναλωτές, αποζημιώνοντάς τους κάπως, για τη διαχρονική κακομεταχείρισή τους», είχε πει χαρακτηριστικά.

Το περιεχόμενο και οι δικαιούχοι της παρέμβασης που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ μένει να φανεί. Ένα ωστόσο είναι βέβαιο. ‘Οποια μορφή και να πάρει αυτό το νέο πλαίσιο για τα τιμολόγια, θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερο. Η χρηματοδότησή του θα προέλθει αποκλειστικά από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, το οποίο όσο παραμένει ενεργό – τα έκτακτα μέτρα στήριξης έχουν παραταθεί έως το τέλος του έτους – τόσο θα εισρέουν σε αυτό χρήματα.

Και τι θα συμβεί σε περίπτωση εκδήλωσης κάποιας νέας ενεργειακής κρίσης; Υπάρχει σε λειτουργία έως το τέλος του 2023 ο μηχανισμός ανάκτησης εσόδων στη χονδρεμπορική αγορά, είναι η απάντηση.

Το «μήνυμα» που εκπέμπει το οικονομικό επιτελείο είναι απολύτως σαφές. Τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι στενά, ο κρατικός προϋπολογισμός δεν πρόκειται να επιβαρυνθεί με επιπλέον μέτρα στήριξης για την ενέργεια, καθώς η βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι μια.

Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Και η διαφύλαξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7-1% του ΑΕΠ (τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ), καθώς τα φώτα των οίκων αξιολόγησης είναι πλέον στραμμένα πάνω στην Ελλάδα περισσότερο παρά ποτέ τα τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ρισκάρει την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας για ένα ακόμη επίδομα και μάλιστα λίγους μόλις μήνες μετά τις εκλογές.

Το ίδιο ισχύει και για το fuel pass. Και ας δείξουν τα σημερινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αναζωπύρωση του πληθωρισμού, με τις τιμές των καυσίμων να τραβούν την ανηφόρα (1,960 ευρώ/ λίτρο η μέση τιμή της αμόλυβδης πανελλαδικά την Κυριακή 6 Αυγούστου). Είναι προφανές ότι πιέσεις για επιδόματα που θα ελαφρύνουν τις επιπτώσεις των αυξήσεων από τα καύσιμα θα υπάρξουν από πολλές πλευρές. Τα πράγματα ωστόσο τώρα είναι διαφορετικά απ’ ότι πέρυσι.